Roka, Brassicaceae familyasında yapraklı sebze olarak kullanılan, yenilebilir bir yıllık bitkidir. Tadı; taze, ekşi, acı ve biberlidir. Salata sebzesi olarak yaygın olarak popüler olan Eruca sativa, batıda Fas ve Portekiz’den doğuda Suriye, Lübnan, Mısır ve Türkiye’ye kadar Akdeniz bölgesine özgü bir Eruca türüdür.
Eruca vesicaria, yüksekliği 20 ila 100 santimetre arasında değişen yıllık bir bitkidir. Çiçekler 2 ila 4 cm çapında olup, tipik Brassicaceae çiçek yapısına sahiptir. Yaprakları kremsi beyaz, mor damarlı ve organlarındaki sarıdır.
Roka, uzun yapraklı ve açık bir marulu andıran keskin, yapraklı yeşil bir sebze olan (Eruca vesicaria), C vitamini ve potasyum açısından zengindir. Yapraklara ek olarak, çiçekler, genç tohum kabukları ve olgun tohumlar da yenilebilir. Roma döneminden beri İtalya’da yenilmektedir ve popüler bir bitki olarak yetişen bu bitkiden, çeşitli antik Roma klasik yazarları tarafından afrodizyak olarak bahsedilmiştir. Ünlü 1. yüzyıl Romalı şairi Virgil, Moretum’a atfedilen şiirin en ünlüsü “et Venerem revocans eruca morantem” (ve uykulu Venüs’ü [cinsel arzu] canlandıran roket) şeklinde dizesi vardır. Bazı yazarlar, Ortaçağ’da bu nedenle manastırlarda roket yetiştirmenin yasak olduğunu iddia ederler.
Roka, geleneksel olarak doğada toplanır veya maydanoz ve fesleğen gibi bitkilerle birlikte ev bahçelerinde yetiştirilirdi. Şimdi birçok yerde ticari olarak yetiştiriliyor ve dünya çapında süpermarketlerde ve çiftçi pazarlarında satın alınabiliyor. Ayrıca, kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika da dahil olmak üzere dünyanın ılıman bölgelerinde, doğal yayılışından uzakta yabani bir bitki olarak doğallaştırılmıştır.
Genelde Akdeniz ülkeleri genelinde üretimi yoğun olan roka, bu mevsime uyum sağlamıştır. Roka tohumu en iyi 14 – 21 derece arasında çimlenmektedir. Kotiledon yapraklar görüldükten sonra 20 – 32 derece sıcaklıklar arasında daha iyi yetiştiği gözlemlenmiştir.
Roka bitkisi iyi drene edilmiş, su tutma kapasitesi yüksek olan , kumlu – tınlı ve sulanabilen topraklarda yetiştirilmelidir. 5,8 – 6,6 arası pH en ideal topraktır.
Roka ekimi için hazırlanan toprak yabancı otlardan arındırılmış, iyi sürülmüş ve yüzeyi kesekli olmaması gereklidir. Roka sadece tohumla çoğalmaktadır. Ortalama dekara 1,5 – 2 kg tohum atılmaktadır. Roka bitkisinin bakımını ve hasadını kolay yapabilmek için önceden hazırlanmış tavalara yapılması önerilir. Hasattan 5 – 8 gün sonra ilk çimlenmeler görülür. 55 – 75 gün sonra roka bitkisi hasada gelmektedir.
Roka tohumları atılmadan önce tavalara 20 – 25 kg atılacak hayvan gübresi ve 20 – 25 kg DAP gübresi hızlı gelişme ve kaliteli ürün almanızı sağlayacaktır. Bitki gelişiminin ilerleyen dönemlerinde ihtiyaç anında dengeli gübre veya iz element girilmesi yine ürün kalitesine doğru oranda etki edecektir.
Roka bitkisi olgunluk boylarına erişildiğinde topraktan 2-3 cm yukardan bıçakla kesilmelidir. Elle koparılan veya düzgün kesilmeyen bitkiler raf ömrüne ve ürün kalitesine etki edecektir. Daha sonra belirli miktarda roka bir araya getirilerek bağ yapılarak ince çuvallara zarar görmeyecek şekilde istif edilerek kuru yerde muhafaza edilir.